DALI-railverlichting combineert de flexibiliteit van een 3-fase railsysteem met digitale lichtsturing. Elke railspot krijgt een adres, waardoor je per zone of ruimte kunt dimmen, scènes kunt opslaan en het licht automatisch kunt laten reageren op aanwezigheid en daglicht. Dankzij de 6-draads rail lopen voeding en besturing over dezelfde lijn, kun je eenvoudig langere trajecten koppelen en blijft je plafond netjes en aanpasbaar. Dit maakt DALI ideaal voor winkels, showrooms, horeca, hotels en kantoren, waar je snel wilt schakelen tussen sfeer en functioneel licht.
In dit blog leggen we je uit hoe deze railverlichting werkt, wanneer je het toepast en wat je ervoor nodig hebt.
Inhoudsopgave
Een begrijpelijke uitleg: wat doet DALI precies als lichtsturingsprotocol
DALI is een internationale, merkonafhankelijke standaard voor digitale lichtsturing. Elk armatuur of apparaat op de DALI-lijn krijgt een adres. Daardoor kun je afzonderlijke spots bedienen, meerdere spots groeperen of alles tegelijk laten reageren. Moderne DALI-2-componenten zorgen bovendien voor goede samenwerking tussen merken en maken het mogelijk om sensoren en wandbedieningen naadloos te integreren. Zo ontstaat één logisch systeem waarin dimmen, scènes, tijdschema’s en terugmelding (storingen/status) samenkomen.
Zo werkt DALI op een 3-fase rail met een 6-draads ontwerp
Een DALI-rail heeft, naast de drie voedingsfasen L1/L2/L3, nul (N) en aarde (PE), nóg twee extra aders voor de besturing. Via deze twee aders loopt de DALI-lijn door de hele rail, zodat iedere DALI-railspot met DALI-driver de commando’s kan ontvangen (dimmen, aan/uit, scène, groep). De netspanning wordt tegelijk via één van de drie fasen geleverd; welke fase een spot gebruikt, kies je op de adapter. Zo lopen voeding en sturing over één railsysteem, blijft het plafond opgeruimd en kun je spots vrij verplaatsen zonder opnieuw te bekabelen.
Het 6-draads ontwerp is protocol-agnostisch: gebruik je spots met 1–10V-driver, dan fungeren de twee stuuraders als 1–10V-paar voor gelijkmatig (analoog) dimmen van een zone.
Kies je voor DALI-drivers, dan zijn dezelfde aders de digitale DALI-bus en kun je adresseren, groeperen en scènes instellen, eventueel met sensoren en tijdschema’s. In de praktijk kun je railstukken in verschillende lengtes aan elkaar koppelen (L/T/X-verbinders) tot lange, continue trajecten; de DALI-/1–10V-sturing loopt gewoon door.
Wanneer is DALI-railverlichting de beste keuze voor jouw project
Je kiest deze railverlichting wanneer je regelmatig wilt variëren in indeling of lichtbeeld en per zone de regie wilt houden. In retail en showrooms wissel je met één druk op de knop van presentatie of seizoen. In horeca en hotels regel je per deelruimte de juiste sfeer, van lobby tot restaurant. In kantoren en ontvangstruimtes koppel je eenvoudig aanwezigheids- en daglichtsensoren zodat het licht vanzelf meeloopt met gebruik en buitenlicht. Ook in bedrijven, gallerijen en grotere hallen is het ideaal: lange railtrajecten, hoge vermogens en tegelijk fijnmazige aansturing waar nodig.
Welke onderdelen heb je nodig?
De basis bestaat uit een DALI/1–10V 3-fase rail met bijpassende voedingsstukken en verbindingsdelen voor je layout. Vervolgens kies je railspots met de juiste driver: DALI-drivers voor digitale regeling of 1–10V-drivers voor analoog dimmen. Voor de bediening gebruik je een DALI-controller (of een 1–10V-dimmer bij analoog), die je desgewenst uitbreidt met aanwezigheids- en daglichtsensoren. Bij DALI hoort een korte commissioning: adressen toekennen, groepen vormen en scènes instellen; daarna is het systeem klaar voor dagelijks gebruik.
Pluspunten in één oogopslag
- Flexibel in gebruik – apart regelen van zones/groepen voor precies de sfeer of lichtsterkte die je wilt.
- Duurzaam en robuust – lichte aluminium rail met koperen geleiders en PVC-bescherming, ontwikkeld voor intensief gebruik.
- Grote lengtes door te koppelen – rails in meerdere lengtes koppel je eenvoudig tot elke vorm of maat.
- Dimmen van grote ruimtes – dezelfde twee stuuraders laten DALI of 1–10V toe; ideaal voor hogere vermogens en lange trajecten.
- 6-draads systeem – voeding en besturing over één rail; minder losse bekabeling in het plafond.
Kortom
DALI-railverlichting combineert de vrijheid van een 3-fase rail met de precisie van digitale regeling. Door het 6-draadse ontwerp lopen voeding en sturing over dezelfde rail en kies je per project voor DALI (adresseren, groeperen, scènes en terugmelding) of 1–10V (uniform, analoog dimmen). Daarmee dim je grote ruimtes soepel, regel je zones afzonderlijk, koppel je lange trajecten aan elkaar en automatiseer je eenvoudig met aanwezigheids- en daglichtsensoren. Voor omgevingen die wisselen tussen sfeer en functionaliteit is dit de meest flexibele, betrouwbare en toekomstbestendige railoplossing.
Wil je verder de diepte in? bijvoorbeeld over het kiezen van de juiste railspots, het verschil tussen andere soorten railverlichting? Lees dan vooral verder in onze blogs hieronder; daar vind je heldere stappen, voorbeelden en keuzehulp voor jouw situatie.